184

Odnośniki

Smutek to uczucie, jak gdyby się tonęło, jak gdyby grzebano cię w ziemi.

Niezale�nie od tego, jakiego rodzaju spos�b rozwi�zania czy te� z�agodzenia konflikt�w mieszkaniowych rozwodz�cych si� ma��onk�w wchodzi w danej sprawie w rachub�, s�d powinien zawsze, orzekaj�c o wsp�lnym mieszkaniu, uwzgl�dnia� przede wszystkim potrzeby dzieci i ma��onka, kt�remu powierza si� wykonywanie w�adzy rodzicielskiej (art. 58 � 4) (tak SN w zaleceniach kierunkowych z 1976 r., teza VIII ust. 7).
185. Art. 58 � 4 znajduje zastosowanie wtedy, gdy s�d, orzekaj�c rozw�d, orzeka tak�e o sposobie korzystania z mieszkania przez czas wsp�lnego w nim zamieszkiwania rozwiedzionych ma��onk�w lub - w zasadzie - wtedy, gdy zdecydowa� si� ju� na merytoryczne i nie przez oddalenie wniosku rozstrzygni�cie o wsp�lnym mieszkaniu w sytuacji, gdy owo orzekanie jest fakultatywne (na podstawie art. 58 � 2 zd. 3 lub art. 58 � 3). Tak wi�c omawiany przepis stosuje si� nie wtedy, gdy s�d - w sytuacji, gdy okre�lone orzekanie w przedmiocie wsp�lnego mieszkania jest fakultatywne - decyduje o tym, czy w og�le orzeka� merytorycznie, i to nie przez oddalenie wniosku, w danym zakresie w kwestii wsp�lnego mieszkania, lecz dopiero w�wczas, gdy na to orzekanie s�d ju� si� zdecydowa�. Podejmuj�c decyzj� o orzekaniu w sytuacji, gdy to orzekanie jest fakultatywne, z regu�y te� bierze si� pod uwag� zw�aszcza potrzeby dzieci i tego z ma��onk�w, kt�remu powierza si� wykonywanie w�adzy rodzicielskiej. W tym wypadku jednak potrzeby te maj� wp�yw na to, �e s�d zdecyduje si� w og�le orzeka� w danym zakresie mimo fakultatywno�ci, a nie na tre�� samego rozstrzygni�cia. "Orzeczeniem o wsp�lnym mieszkaniu", w rozumieniu art. 58 � 4, nie jest orzeczenie eksmisji. Orzeczenie eksmisji na podstawie art. 58 � 2 zd. 2 jest fakultatywne. Decyduj�c si� na skorzystanie z mo�liwo�ci przewidzianej w tym przepisie w wypadku wyj�tkowym, gdy jedno z ma��onk�w swym ra��co nagannym post�powaniem uniemo�liwia wsp�lne zamieszkiwanie i gdy, oczywi�cie, drugie z ma��onk�w ��da eksmisji, s�d bierze pod uwag� potrzeby, zw�aszcza psychiczne, dzieci i ma��onka, kt�remu powierza wykonywanie w�adzy rodzicielskiej (fakultatywno�� nie oznacza przecie� dowolno�ci). Gdy s�d zdecyduje si� na merytoryczne, i nie przez oddalenie ��dania, orzeczenie w zakresie eksmisji, nie zachodzi ju� potrzeba stosowania art. 58 � 4. Gdyby art. 58 � 4 znajdowa� zastosowanie na etapie decydowania przez s�d o tym, czy korzysta� z mo�liwo�ci orzeczenia eksmisji, orzeczenie eksmisji by�oby w istocie przede wszystkim uzale�nione od potrzeb dzieci i ma��onka, kt�remu powierza si� wykonywanie w�adzy rodzicielskiej. Tak trafnie H. Haak: Ustanie ma��e�stwa..., s. 135-136.
186. Poj�cie "wsp�lne mieszkanie", wyst�puj�ce w art. 58 � 2, ma znaczenie r�ne w zale�no�ci od rodzaju rozstrzygni�� (podzia� do u�ywania, podzia� definitywny lub przyznanie mieszkania jednemu z ma��onk�w, eksmisja, podzia� maj�tku wsp�lnego - patrz uwagi 78, 105, 123 i 163 do art. 58).
187. Okre�lenie "dzieci", u�yte w art. 58, odnosi si� nie tylko do dzieci "wsp�lnych" rozwodz�cych si� ma��onk�w, ale tak�e do dzieci jednego z nich - w obu przypadkach, zar�wno ma�oletnich, jak i pe�noletnich, je�li wymagaj� pomocy i opieki (np. na skutek kalectwa).
188. Przez "potrzeby ma��onka, kt�remu powierza si� wykonywanie w�adzy rodzicielskiej" nale�y rozumie� te zwi�zane z zamieszkiwaniem potrzeby takiego ma��onka, kt�re istniej� czy w najbli�szej przysz�o�ci powstan�, dlatego, �e temu ma��onkowi powierza si� w danym wyroku rozwodowym wykonywanie w�adzy rodzicielskiej nad wsp�lnym ma�oletnim dzieckiem obojga ma��onk�w. Do potrzeb tych nie nale�� zatem te, kt�rych nie by�oby w sytuacji, gdyby ma��onkowi, o kt�rego tu chodzi, nie powierzono wykonywania w�adzy rodzicielskiej. Zakres i rodzaj potrzeb dzieci wp�ywa na zakres i rodzaj potrzeb ma��onka pozostaj�cego w zainteresowaniu s�du na podstawie art. 58 � 4. Tak trafnie H. Haak: Ustanie ma��e�stwa..., s. 138.