W 1908 r...
Serwis znalezionych hasełOdnośniki
- Smutek to uczucie, jak gdyby się tonęło, jak gdyby grzebano cię w ziemi.
- I Joe w krótkich słowach opowiedział mu...
- Tuż obok błysnęło i na plaży niespodziewanie pojawił się mężczyzna ubrany w prostą, czarną bluzę i spodnie...
- Ostatecznie wszelako, jak wiadomo, tekst art...
- Dain czekał, aż łoskot grzmotu przebrzmi w dalekim pomruku, po czym ozwał się znowu...
- entgegengetreten wird, und gar mit Erfolg, dann muĂź, wie gesagt, wenigstens dieser angezweifelt und herunter {451 Energielosigkeit des BĂźrgertums}...
- — Ale czy to nie dusze zmarłych bibliotekarzy czynią te czary?Mikołaj był zakłopotany i niespokojny...
- Stworzenia zazwyczaj żywiły się energią Ciemnej Strony, która przepływała przez Baneâa, ale konstruowanie holocronu wymagało, żeby Mistrz ukierunkował...
- Essa afirmação Ê muito radical e reconheço que parece falsa...
- 7211 Richard Blum7212 Richard Boes7213 Richard Bohringer7214 Richard Bonehill7215 Richard Boone7216 Richard Bradford7217 Richard...
- Otworzył szklane drzwi i podał legioniście przepustkę wejściową...
Smutek to uczucie, jak gdyby się tonęło, jak gdyby grzebano cię w ziemi.
, J. Piłsudski, uciekając przed policją carską, przeniósł się do Galicji, by zorganizować tam paramilitarny Związek Strzelecki, jako zalążek późniejszych polskich formacji wojskowych w I wojnie światowej. Możliwe to było, gdyż w zaborze austriackim społeczeństwo polskie miało stosunkowo duży zakres autonomii narodowej. Było to zasługą, ugodowego wobec monarchii austro-węgierskiej, Stronnictwa Konserwatywnego, zwanego też stańczykowskim. Jego przedstawiciele nadawali ton polityce polskiej w monarchii, stanowiąc większość w lwowskim Sejmie Krajowym, decydującym o sprawach kultury, oświaty, szkolnictwa, opieki społecznej i polityce agrarnej w Małopolsce. Ta autonomia w kulturze i sztuce zaowocowała zwłaszcza rozwojem sztuk plastycznych, w szczególności malarstwa. Głównymi jego mistrzami byli Jan Matejko, Juliusz Kossak, Julian Fałat, później także Jacek Malczewski, Józef Chełmoński, Leon Wyczółkowski, Stanisław Wyspiański.
W 1905 r. przegrana przez Rosję wojna z Japonią na Dalekim Wschodzie oraz kilkuletni kryzys gospodarczy, spowodował wybuch buntów społecznych w Petersburgu i w szeregu innych ośrodkach przemysłowych całego kraju. Masowe strajki i manifestacje robotnicze miały miejsce także w Królestwie Polskim. Kulminacją rewolucyjnych wystąpień był w czerwcu strajk generalny i próba zbrojnego powstania w Łodzi. Strajki ogarnęły również wieś i uczniów, domagających się przywrócenia języka polskiego w szkolnictwie. Wystąpienia te zostały stłumione przez siły policyjno-wojskowe, ale też spowodowały przywrócenie prawa udziału polskich posłów w Dumie, języka polskiego w szkołach, swobody stowarzyszeń itp.
Prawie wszystkie polskie organizacje polityczne przełomu XIX i XX w., w tym także robotnicze, w swych programach walki o prawa socjalne, demokratyzację władzy, rozwój kulturalny społeczeństwa itp., głosiły również postulaty przywrócenia niepodległości narodowej. By to hasło niepodległej Polski zrealizować, niezbędne było wszakże zaistnienie wojny między państwami zaborczymi. Po zwycięstwie tylko jednego z nich istniała szansa utworzenia Niepodległej, oczywiście przy wcześniejszym, znacznym zbrojnym wsparciu zwycięskiego mocarstwa. Przez dziesiątki lat nic takiego konfliktu jednak nie zapowiadało.
Dopiero utworzenie pod koniec XIX w. Trójprzymierza Niemiec, Austro-Węgier i Włoch z jednej strony, a później Trójporozumienia W. Brytanii, Francji i Rosji z drugiej, pozwalały na prognozowanie nowego wielkiego konfliktu w Europie. Dla Polaków, pragnących “wybić się na niepodległość”, powstał trudny dylemat opowiedzenia się po jednej ze stron. Józef Piłsudski postawił na Austro-Węgry i Niemcy, Roman Dmowski na Rosję. Pierwsza wojna światowa sprawiła jednakże, jak najszczęśliwiej dla narodu polskiego, że żadne z państw zaborczych nie wyszło z wojny zwycięsko.
Rozpad Imperium Osmańskiego (1850-1923)
Rumunia, Serbia, Czarnogóra. W 1853 r. rozpoczęła się siódma wojna rosyjsko-turecka, spowodowana żądaniami Rosji powierzenia jej opiece prawosławnych mieszkańców Turcji. Do wojny wmieszały się W. Brytania i Francja, dokonując wielkiego desantu wojskowego na Półwyspie Krymskim. Na terytorium Zakaukazia i nad Dunajem wojska tureckie poniosły porażki, natomiast działania wojenne na Krymie skończyły się klęską Rosjan. Sułtan zachował zwierzchnictwo nad Serbią, Mołdawią i Wołoszczyzną, lecz wojna mocno osłabiła gospodarkę Turcji, która od tego czasu została uzależniona od mocarstw zachodnich. Znaczny wzrost importu towarów europejskich spowodował stały, duży deficyt skarbu państwa, pokrywany pożyczkami banków zachodnich. Wielka część tych pożyczek szła na potrzeby wojska, budowę pałaców, utrzymanie dworu sułtana i elity władzy. Gospodarka Turcji znajdowała się więc w permanentnym kryzysie.