RELIGIE ZBAWIENIATen typ religii jest zwi�zany z refleksj� cz�owieka nad �mierci� i pragnieniem szcz�cia wiecznego...

Odnośniki

Smutek to uczucie, jak gdyby się tonęło, jak gdyby grzebano cię w ziemi.
dzy koteriami, ciągłe walki o przywileje, ciągłe wydzierki i rwactwo, a to z powodu owej potrzeby rajskiego ptaka wy-pełniającej każdego człowieka...
człowiek czuje siępewniejszy w lasach pełnych dzikiego zwierza aniżeli wWarszawie, „gdzie sądowe pałace, gdzie majestat, gdzie miejsce sejmowe”...
Wszystkie typy pracy wymagają od człowieka umiejętności współpracy z innymi, organizowania własnej pracy, radzenia sobie ze stresem, nawiązywania kontaktu,...
– Czy jesteście w stanie podjąć długi marsz w tym deszczu?Młoda kobieta o całkiem ludzkim wyglądzie i człowiek – diabeł jęknęli...
ponieważ dopóki nie będziemy wiedzieli więcej o tkwiących w człowieku siłach, nie możemy mieć nadziei, iż dowiemy się czegoś więcej o przyszłości i...
Krzysztof przetarł palcami oczy i powtórzył bezdźwięcznym głosem: – Precz, precz, zabierzcie stąd tego człowieka...
““Zabij go, Tanneguy!”“ A teraz - de Giac roześmiał się konwulsyjnie - teraz ten człowiek, pod którego władzą było tyle prowincji, że można by nimi...
gołymi rękami orać stepy porośnięte kłującą trawą – do spółki z ogromnymi wołami, których jedno poruszenie może zabić człowieka...
Uważnie przeczytaj, przemyśl i zapamiętaj na całe życie ten oto główny wniosek: Natura stworzyła człowieka w taki sposób, że sprawuje on całkowitą...
Jeden aspekt znaczenia terminu “filozof" opisano wyżej: powiedzieliśmy, że filozof to człowiek, który dąży do osiągnięciajedynego tylko celu -...

Smutek to uczucie, jak gdyby się tonęło, jak gdyby grzebano cię w ziemi.

Dla religii zbawienia wszystko, co ma jak�� warto��, ma charakter duchowy. Tymczasem cz�owiek jest rozdwojony, poniewa� d��y z jednej strony do maksymalnego wykorzystania �ycia doczesnego, z drugiej za� do zbawienia po �mierci. Jest to niepewno�� metafizyczna, kt�ra znajduje wyraz w dualizmie: doczesno�� - wieczno��. Dlatego religie zbawienia charakteryzuj� si� przede wszystkim negatywizmem polegaj�cym na unikaniu kary po �mierci. Przezwyci�y� dualizm doczesno�� - wieczno�� mo�na na trzy sposoby: albo przez �cis�e przestrzeganie prawa moralnego granicz�ce z faryzeizmem, albo przez ca�kowity laksyzm, czyli poddanie si� doczesno�ci, albo wreszcie przez udzia� w obrz�dach religijnych, zdolnych do uwolnienia cz�owieka od winy. W religiach zbawienia uwolni� si� od winy i zagwarantowa� sobie szcz�cie wieczne naj�atwiej dzi�ki poddaniu si� doczesno�ci i udzia�owi w obrz�dach religijnych. Interesuj�ce jest przy tym, �e religie te mog� trwa� w r�nych spo�ecze�stwach i kulturach niezale�nie od przemian spo�ecznych. Co wi�cej, nie s� zwi�zane z chrze�cija�stwem w sensie genetycznym, rodow�d ich bowiem jest znacznie wcze�niejszy.
RELIGIE WEWN�TRZNEJ PRZEMIANY
W przeciwie�stwie do poprzednich typ�w, kt�re akcentuj� osi�gni�cie pewnych korzy�ci zewn�trznych - doczesnych lub wiecznych - ten typ religii koncentruje si� na wewn�trznej przemianie moralnej jednostki ludzkiej. Obejmuje r�ne wyznania i sekty chrze�cija�skie, co oznacza, �e jest religi� objawion�. W religiach wewn�trznej przemiany najwa�niejsze jest to, �e przyjmuj� Boga osobowego, kt�ry objawia cz�owiekowi swoj� wol� w S�owie - Jezusie Chrystusie - i wzywa do pe�nego zaakceptowania jej. Nie jest to zatem tylko wiara w Boga, ale i odpowied� cz�owieka na wiar� objawion� znajduj�ca wyraz w praktyce �ycia codziennego. Wyznania i sekty chrze�cija�skie nie dziel� �wiata na duchowy i materialny, dobry i z�y, poniewa� przyjmuj�, �e podstawowy problem religii rozgrywa si� w cz�owieku. Inaczej
69
m�wi�c, odrzucaj� dualizm "zewn�trzny", koncentruj�c si� na dualizmie "wewn�trznym", kt�ry polega na przezwyci�aniu z�a i egoizmu tkwi�cych w cz�owieku, oraz na dobrowolnym praktykowaniu mi�o�ci bli�niego. W konsekwencji praktyki religijne nie s�u�� zewn�trznemu interesowi cz�owieka, ale stanowi� �rodek do osi�gni�cia wewn�trznej przemiany moralnej oraz wytworzenia nowego typu wsp�lnot i spo�ecze�stwa, w kt�rych mi�o�� i braterstwo znajduj� autentyczny wyraz.
Wymienione typy religii, jak ju� m�wili�my, przez swoje funkcje centralne (jawne) i uboczne (ukryte) mog� wyst�pi� w ka�dej religii, w ka�dym wyznaniu i w ka�dej sekcie. Z pewno�ci� cz�ciej wyst�puj� w religiach i wyznaniach ni� w sektach. Katolicyzm polski te� nie jest wolny od r�nych problem�w, kt�re ludzie wi�� z wyznawan� wiar�. Nie ulega w�tpliwo�ci, �e funkcjonuj� w nim opisane powy�ej r�ne typy religii. Wydaje si� jednak, �e katolicyzm polski najmniej zwi�zany jest z religi� wewn�trznej przemiany moralnej.
TYPY ORGANIZACJI RELIGIJNYCH
Trzeba najpierw podkre�li�, �e nie wszystkie religie s� jednakowo zorganizowane. Jest to zale�ne od stopnia instytucjonalizacji. Punktem wyj�cia ka�dej religii jest do�wiadczenie religijne mistrza (za�o�yciela religii) i jego uczni�w. Mistrz odznacza si� charyzmatycznym autorytetem, dzi�ki kt�remu kieruje wsp�lnot� bez przepis�w - nakaz�w i zakaz�w. Problemy wy�aniaj� si� dopiero po jego �mierci, gdy trzeba zapewni� autentyczno�� i kontynuacj� pierwotnego pos�annictwa. Rodzi to konieczno�� instytucjonalizacji, czyli utrwalenia w spo�ecze�stwie i kulturze dzie�a mistrza. Wed�ug Joachima W�cha do�wiadczenie religijne poddane procesowi instytucjonalizacji w celu utrzymania pierwotnego pos�annictwa przyjmuje trojaki wyraz: organizacji, doktryny i kultu2. Pomijaj�c szczeg�ow� charakterystyk� instytucjonalizacji do�wiadczenia religijnego, nale�a�oby jednak bli�ej przyjrze� si� typom struktur religijnych: sekcie, denominacji i Ko�cio�owi. Nie trzeba dodawa�, �e chodzi tutaj o uj�cie socjologiczne, a nie doktrynalne.
Sekta. Jest to ma�a grupa (wsp�lnota), kt�ra przyjmuje w stosunku do spo�ecze�stwa i r�nych twor�w religijnych postaw� ekskluzywn�, to znaczy zamkni�t� i konfliktow�. Z tego powodu jest zepchni�ta na margines �ycia
2 Por. J. W ach. Socjologia religii. T�um. z j�z. angielskiego Z. Poniatowski, B. Wolnie-wicz. Warszawa 1961 s. 48-60.
70