g��boko�ci 4 ty�...

Odnośniki

Smutek to uczucie, jak gdyby się tonęło, jak gdyby grzebano cię w ziemi.
Najgorsze ze wszystkiego jest oczywiście "ja", które jest prawie wszechobecne i prawie nieoporne, choć poprzez swe głębokie zakorzenienie nie do końca...
bitwie dostał takie straszliwe cięcie mieczem przez twarz, że mu wypłynęło lewe oko i na21resztę życia pozostała głęboka blizna...
Uduchowienie, głęboka moralność, mądrość i wewnętrzne światło, a przede wszystkim miłość do świata i ludzi stanowią wzór i natchnienie dla tych,...
Pahner wziął głęboki oddech i spojrzał na wielkiego Mardukanina...
Ruszył tą drogą, zanurzając się w cień i głęboką ciszę...
- Powinieneś być głęboko wdzięczny, George, za tę szczyptę realizmu...
głębokiego jaru...
— Tyś nas wtedy okłamał...
mieszkańców, dysponuje zaś 2,5 tys...
Kapadoccy lansjerzy s doskonaBymi jezdzcami, którzy najlepiej spisuj si w szar|owaniu i przeBamywaniu formacji nieprzyjaciela

Smutek to uczucie, jak gdyby się tonęło, jak gdyby grzebano cię w ziemi.

m. Maj� niewielkie znaczenie gospodarcze. [J.M.R.]
ta�miakowate (Lumpenidae') � rodzina z podrz�du --�lizgowc�w. Maj� cia�o niskie, bardzo wyd�u�one, oraz p�etw� grzbietow�
nisk�, podpart� cienkimi, k�uj�cymi promieniami; w p�etwie brzusznej znajduje si� l kolec i 3 promienie mi�kkie. Nale�� tu gatunki
arktyczne i subark-tyczne. W wodach atlantyckich wyst�puj� 2 rodzaje z 4 gatunkami. Jednym z nich jest ta�miak (Lumpenus lam-
pretaeformis) o ciele w cz�ci ogonowej bocznie sp�aszczonym, barwy brunatno��-tawej z ciemnymi plamkami zlewaj�cymi si� cz�sto
w smugi; p�etwa ogonowa ma ciemne, uko�ne pasy. Osi�ga on 40 cm d�ugo�ci. Tar�o odbywa w listopadzie i grudniu. Wyst�puje w
Morzu P�nocnym, przy wybrze�ach Norwegii i dalej na p�noc;
w Ba�tyku przebywa w rejonach o zimniejszej wodzie i wi�kszym zasoleniu. Jest cenny po�rednio, jako pokarm dorszy, p�astug i z�baczy.
Ta�miak Fabrycjusza (tium-penus fabricii) dochodzi do 35 cm d�ugo�ci. Jest gatunkiem amfiborealnym. W Europie wyst�puje od
Grenlandii do Morza Karskiego. Ta�miak �redni (Lumpenus medius) osi�ga 16 cm d�ugo�ci. Wyst�puje wok�biegunowo. W Europie
spotyka go si� w Morzu Barentsa, Bia�ym i Karskim. Ta�miak pstry (LeptocUnus maculatus) osi�ga 18 cm d�ugo�ci. Wyst�puje w
p�nocnym Atlantyku i przyleg�ych do� wodach arktycznych, w Europie � od Skagerraku na p�noc. [K.K.]
tau �Aatrachowce. lawada �^d�ugow�sowate.
259___________________
tazar (Auxis thazard) � gatunek z rodziny ->-makrelowatych. Ma p�etwy grzbietowe szeroko rozstawione (podobnie jak u makreli);
cia�o tylko cz�ciowo pokryte jest �uskami. Ubarwienie jego bywa ciemno lub szaroniebie-skie, brzuch i boki srebrzy-stobia�e. T. osi�ga
60 cm d�ugo�ci. Od�ywia si� g��wnie drobnymi, p�ywaj�cymi w stadach rybami. Jest szeroko rozprzestrzeniony w morzach strefy
cieplejszej. W Atlantyku jego p�nocn� granic� stanowi Zatoka Biskajska. Tylko pojedyncze okazy spotykano przy wybrze�ach
Wielkiej Brytanii, a nawet Szwecji. Ma mi�so jadalne i smaczne; w Europie ze wzgl�du na nieliczne wyst�powanie bez wi�kszej warto�ci
handlowej. [J.M.R.]
teleskop -s-z�ota rybka.
terpuga blaloplama (Hexu-
grammos stelleri) � gatunek z rodziny -�-terpugowatych. Cia�o jej jest wyd�u�one, trzon ogonowy w�ski, g�owa kr�tka, ostro
zako�czona, po�o�enie otworu g�bowego ko�cowe; �uska ktenoidalna pokrywa tu��w i szczyt g�owy;
na policzkach i pokrywie skrzelowej wyst�puje �uska cykloidalna. T.b. ma ubarwienie cia�a zmienne, od jasnobr�zowego do zielonego,
niekiedy z odcieniem jasnoczerwonym. Osi�ga 40 cm d�ugo�ci. Zamieszkuje wody p�ytkie o dnie kamienistym. Tar�o odbywa wczesn�
wiosn�, sk�adaj�c jasnob��kitne jaja na ska�ach. �ywi si� robakami, skorupiakami i drobnymi rybkami. Jest rozprzestrzeniona wzd�u�
pacyficznego wybrze�a ameryka�skiego od p�nocnej Kalifornii do p�-nocnozachodniej Alaski. Mi�-
t�poz�bne
so t. b. ma bardzo przyjemny zapach. Jest ona ulubionym obiektem po�ow�w miejscowych w�dkarzy, kt�rzy cz�sto nazywaj� j�
skalnym pstr�giem. [J.M.R.]
terpugowate (Hexagra'mmidae) � rodzina z podrz�du ->-g�owaczowc�w, obejmuj�ca 7 rodzaj�w reprezentowanych przez
kilkana�cie gatunk�w. Ich cech� charakterystyczn� jest brak kolc�w na g�owie;
u wi�kszo�ci gatunk�w istnieje kilka dodatkowych linii bocznych. T. dochodz� do 40 cm d�ugo�ci, wyj�tkowo do 60 cm. �ywi� si� faun�
denn�, g��wnie mi�czakami, a niekt�re gatunki � rybami. Zasiedlaj� wody przybrze�ne po azjatyckiej i ameryka�skiej stronie
p�nocnego Pacyfiku. Odgrywaj� powa�n� rol� w rybo��wstwie Dalekiego Wschodu. Nale�y tu m.in. anoplopoma i terpuga bia�oplama.
[K.K.]
tetra czarna ->�a�obniczka. tetra czerwona �>-bystrzyki. tetra szklana ->-b�yszczyki. t�czanka -*aterynowate.
t�poz�bne, bradiodonty (Bradyodonti) � rz�d z podgromady -^chimer. Szcz�tki przedstawicieli tego rz�du znane s� z pok�ad�w
od g�rnego dewonu do g�rnego permu. Uwa�ane s� za wyj�ciow� grup� dla chimer. Bardzo charakterystycznym szczeg�em budowy tych
zwierz�t s� szerokie, p�ytkowate z�by. T. mia�y prawdopodobnie fa�d sk�rny pokrywaj�cy szczeliny skrzelowe. Prowadzi�y drapie�ny
tryb �ycia. By�y rozprzestrzenione w wodach morskich. [J.M.R.]
tilapie
260
261
trawienny uk�ad
tilapie (Tilapia) � rodzaj z rodziny �^piel�gnicowatych. W zale�no�ci od gatunku uzyskuj� d�ugo�� 10 do 60 cm. Maksymalny ci�ar,
jaki mo
Tilapia mozambijska
g� osi�gn��, wynosi 1,5 kg. T. s� wszystko�erne. Przed tar�em odbywaj� d�ugie zaloty. Rodzice troskliwie opiekuj� si� jajami i wyl�g�ym
narybkiem. Ikra z�o�ona pocz�tkowo na piasku jest nast�pnie do chwili wyl�gu noszona przez samic� w jamie g�bowej. Cz�sto dobrze
ju� podro�ni�te m�ode w razie niebezpiecze�stwa chowaj� si� do pyska matki. Miejscem wyst�powania t. s� s�odkie i s�onawe wody
afryka�skie. Niekt�re gatunki, jak np. t. wielkog�owa (Tilapia macrocephala), t. mozambijska (T�-lapia mossambica), t. natalska
(Tilapia natalensis) i t. Zilliego (Tilapia zilli), s� hodowane w akwariach, tak�e w Polsce. T. maj� du�e znaczenie gospodarcze z powodu
doskona�ego mi�sa. Cenione s� te� przez w�dkarzy jako atrakcyjne ryby sportowe. [J.M.R.]
tiulka -^kilka zwyczajna.
tobiasz (Ammodytes tobianus) � gatunek z rodziny ->dobi-jakowatych. Ma ubarwienie ca�ego cia�a srebrzyste i tylko grzbiet ciemny,
niebieskozielony. Osi�ga d�ugo�� 13 do 18, rzadko 20 cm. Prowadzi
gromadny tryb �ycia na piaszczystych mieliznach wybrze�y morskich, gdzie ch�tnie zakopuje si� w piasek. Pokarm t. stanowi� drobne
skorupiaki i robaki, a cz�sto tak�e ro�liny. Ikr� sk�ada na dnie �wirowatym w lecie i p�n� jesieni�. Okres inkubacji trwa ok. 3 tygodni.
Larwy wiod� bardziej pelagicz-ny tryb �ycia. T. spotyka si� u wybrze�y Europy od Zatoki Biskajskiej do Morza Ba�tyckiego, u wybrze�y
Anglii, Islandii oraz Norwegii. W wodach Ba�tyku jest wsz�dzie pospolity. Ma mi�so smaczne, ale rzadko spo�ywane ze wzgl�du na
ma�e rozmiary ryby. T. s� ch�tnie po�erane przez wiele gatunk�w ryb drapie�nych i z tego powodu rybacy u�ywaj� ich
Tobiasz