\par ok...
Serwis znalezionych hasełOdnośniki
- Smutek to uczucie, jak gdyby się tonęło, jak gdyby grzebano cię w ziemi.
- (5) Il suit de là que même telle ou telle volition de l'homme (car l'existence de la volonté n'appartient pas à son essence) veut une cause externe, par...
- of growing up in a family with 1 or more gay par- dren seem to cope rather well with the challenge of ents...
- \par chrze\'9ccija\'f1skich w Egipcie...
- \par cech, w kt\'f3rej badacze wyr\'f3\'bfniaj\'b9 elementy achajskie (nie wymienili\'9c-\par my tego dialektu w nazwanych wy\'bfej grupach, bo p\'f3\'9fniej nie...
- \par \'9cwiat\'b3a i cieni\'f3w, wyobra\'bfenia wzrokowe najcz\'ea\'9cciej sko-\par jarzone z wra\'bfeniami dotykowemi chropowato\'9cci i...
- \par Gueri-\par son d'une aveugle-nie...
- \par Akademii Nauk w Krakowie serii Nauka dla wszystkich (NW), obszerniejsze opraco-\par...
- \par w oczekiwaniu na Drugie Przyj\'9ccie Chrystusa, do kt\'f3rego w\par rezultacie\par nie dosz\'b3o" (s...
- Katedra rzymskokatolickaTakże po 1945 r...
- abW dolnej cze˛sći rysunku 1 została nakresÄşona funkcja produkcji f(L), gdzieL oznacza liczbe˛ zatrudnionych i gdzie zaso´b kapitału jest dany, z...
Smutek to uczucie, jak gdyby się tonęło, jak gdyby grzebano cię w ziemi.
330-274), klasyczne dzie\'b3o greckiej matematyki. W roku 212
\par przed Chr. ginie, zamordowany przez Rzymian po zdobyciu Syrakuz,
\par siedemdziesi\'eaciiopi\'eacioletni Archimedes, matematyk, mechanik, fizyk.
\par Oko\'b3o roku 30)0 g\'b3osi system heliocentryczny Arystarch (Aristarchos)
\par z Samos, staro\'bfytny poprzednik Kopernika. Dzia\'b3aj\'b9 wynalazcy i me-
\par chanicy: Filon z Bizancjum, Ktesibios (po\'b3owa w. III przed Chr.),
\par Heron (w. II/I;).
\par
\par \'8fle si\'ea obesz\'b3a historia z historiografi\'b9 tego okresu, licz\'b9c\'b9 wiele
\par dzie\'b3 i to wy\'b3bitnych literacko, poczynaj\'b9c ju\'bf od poprzednik\'f3w
\par z wieku IV wychowanych w retorycznej szkole Izokratesa: Teopompa
\par (The\'f3pompos) z Chios (ok. 378-po 322), wielkiego oszczercy histo-
\par rycznych postaci, oraz Efora (Ephoros) z Kyme (ok. 405-333)
\par - przedstawicieli historii zretoryzowanej. Nie rozszyfrowano dot\'b9d
\par autorstwa odnalezionego w papirusie fragmentu dzie\'b3a historycznego,
\par od miejsca znalezienia zwanego Hellenika Oxyrhynchia, kontynuuj\'b9-
\par cego dzie\'b3o Tukidydesa. Wymieni\'e6 z kolei trzeba nale\'bf\'b9cych ju\'bf do
\par omawianego obecnie okresu: opowiadacza podkoloryzowanej ba\'9cni\'b9
\par historii Aleksandra Wielkiego - Klejtarcha (koniec IV wieku przed
\par Chr.), rzetelnego historyka dziej\'f3w diadoch\'f3w - Hieronima (Hier\'f3-
\par nymos) z Kardii (koniec IV, pocz. III wieku); historyka greckiego
\par Zachodu - Timajosa z Tauromenion (dzisiejsza Taormma,
\par ok. 356-260); mi\'ea m\'f3wi\'b9c o pami\'eatnikarzach, autorach wycink\'f3w
\par historycznych, zw\'b3aszcza po\'9cwi\'eaconych dawnym dziejom i staro\'bfyt-
\par no\'9cciom rodzimnych kraj\'f3w i miast, jak np. tzw. attydy (atthides),
\par zbiory poda\'f1 atttyckich.
\par
\par Znamieniemi nowego czasu jest wyst\'eapowanie pierwszych pisarzy
\par nie-Grek\'f3w pisz\'b9cych po grecku dzieje swych kraj\'f3w, jak kap\'b3an
\par egipski Manethio (Maneth\'f3s, ok. 220 przed Chr.) i kap\'b3an Baala
\par babilo\'f1skiego Beros\'f3s lub Beross\'f3s (ok. 280 przed Chr.). O dalekich
\par Indiach pisa\'b3 M'egasthenes.
\par
\par Wydarzeniem wielkiej wagi by\'b3 uko\'f1czony w w. II przed Chr.'
\par w Aleksandrii przek\'b3ad Biblii \'bfydowskiej, wedle tradycji dokonany
\par przez 70 t\'b3umaczy (st\'b9d jego \'b3aci\'f1ska nazwa Septuagintd), stanowi\'b9cy
\par pomnik j\'eazyka epoki, wspomnianej ju\'bf kojne, a przede wszystkim
\par
\par wprowadzenie w kr\'b9g cywilizacji greckiej nurtu tradycji o wielkim
\par znaczeniu dla dalszych los\'f3w kultury (zob. o tym szerzej ni\'bfej, s. 150).
\par
\par R\'f3wnie\'bf wa\'bfnym wydarzeniem by\'b3o wyst\'b9pienie pierwszego grec-
\par kiego historyka, kt\'f3ry obszerniej zaj\'b9\'b3 si\'ea sprawami Rzymu, a co
\par wi\'eacej, dostrzeg\'b3 Rzymu dziejow\'b9 przysz\'b3o\'9c\'e6. Syn stratega Zwi\'b9zku
\par Achajskiego, sam r\'f3wnie\'bf w\'f3dz i dzia\'b3acz polityczny, Polibiusz
\par (Po\'b3ybios) z Megal\'f3polis (ok. 198-ok. 116), w roku 168 zosta\'b3
\par jako zak\'b3adnik wzi\'eaty do Rzymu, gdzie znalaz\'b3 si\'ea w kr\'eagu Scypiona
\par M\'b3odszego jako jego nauczyciel i przyjaciel. Z jego dzie\'b3a, pt. Dzieje
\par \{Historia]) w 40 ksi\'eagach, zachowa\'b3o si\'ea 5 pierwszych, a nadto
\par wyci\'b9gi i fragmenty z pozosta\'b3ych omawiaj\'b9cych czasy wojen pu-
\par nickich i podboju Grecji, przedstawiaj\'b9cych ustr\'f3j republika\'f1-
\par skiego Rzymu. Polibiusz, polityk-wojskowy, znaj\'b9cy wydarzenia
\par niejednokrotnie z bezpo\'9credniego do\'9cwiadczenia, zdolny do histo-
\par riozoficznych uog\'f3lnie\'f1, nie by\'b3 jednak talentem literackim, pisa\'b3
\par sucho i ci\'ea\'bfko. Rzymianie-annali\'9cci, pisz\'b9cy w j\'eazyku greckim,
\par poczynaj\'b9c od Kwintusa Fabiusza Piktora, nale\'bf\'b9 ju\'bf do literatury
\par rzymskiej.
\par
\par 2. Poezja
\par
\par Wspomniany ju\'bf zwi\'b9zek nauki z literatur\'b9 najlepiej ilustruje
\par najwybitniejsza posta\'e6 literacka epoki, Kallimach (Kallimachos,
\par ok. 310-240) z afryka\'f1skiej Kyreny. Zacz\'b9\'b3 od baka\'b3arzowania
\par w szkole, p\'f3\'9fniej pracowa\'b3 w Bibliotece Aleksandryjskiej i u\'b3o\'bfy\'b3 jej
\par Katalog, s\'b3ynne Pinakes w 120 ksi\'eagach, b\'ead\'b9ce jakby podstaw\'b9 dla
\par historii literatury. By\'b3 dworskim poet\'b9 w s\'b3u\'bfbie Ptolemeusz\'f3w, zara-
\par zem jednym z dwu aktor\'f3w najs\'b3ynniejszego sporu literackiego epoki
\par - z Apolloniosem.
\par
\par Tw\'f3rczo\'9c\'e6 Kallimacha dotar\'b3a do nas kilku drogami. Ci\'b9g\'b3a
\par tradycja przekaza\'b3a nam 6 Hymn\'f3w (na Dzeusa, Apollona, Artemid\'ea,