234AKSJOLOGIA ETYCZNA CZYLI NAUKA...

Odnośniki

Smutek to uczucie, jak gdyby się tonęło, jak gdyby grzebano cię w ziemi.
Każda służba jest wyborem pomiędzy zagarnianiem ku sobie, a darzeniem, dawaniem ze siebie, a więc uczy miłości wedle podobieństwa do miłości Boga, czyli...
aby jednak spe�ni�y one swoj� profilaktyczn� rol�, powinny by� podane dziecku jeszcze w okresie bezobjawowym, czyli na 2-3 tygodnie przed sezonem pylenia...
Wyniki te przeczą dosyć silnie zakorzenionemu w psychologii przekonaniu, że albo stosujemy racjonalne, czyli zaradcze sposoby przezwyciężania...
- Czyli uważacie, że osiemnaście młodych stanie się w pełni sprawnymi dorosłymi? - zapytał Paul Wind Blossom...
SEKS, Kamasutra, czyli traktat o miłowaniu-OSOUJOpBIAS OS3( 3(m[3Z30 0�3Z3 'UJA� Z IIUOUJ...
mem dzieli z genem zdolnoæ do samopowielania siê, czyli jest replikatorem...
Swego Imienia - czyli na �wiadectwo Sobie samemu...
Zwyczajnie niezwyczajni, czyli Chałubiński i Sabała...
Gdy przemawiam do hindusow, mowie im: "Wasi kaplani nie beda tym zachwyceni (zauwazcie, jaki jestem dzisrano ostrozny), ale Bog, zgodnie z nauka Jezusa Chrystusa,...
\par Akademii Nauk w Krakowie serii Nauka dla wszystkich (NW), obszerniejsze opraco-\par...

Smutek to uczucie, jak gdyby się tonęło, jak gdyby grzebano cię w ziemi.

..
ralnych od zagadnienia kryterium dobra i z�a moralnego. W swoich rozwa�aniach mia� przed oczyma zagadnienie kryterium dobra moralnego i dlatego cz�ciej m�wi� o rozumie s�usznym, kt�rego z uwagi na obiektywn� orientacj� swojej etyki nie odrywa� od pod�o�a ontycznego i st�d jego wzmianki o naturze rozumnej. Jednakowo� nie stawiaj�c sobie zagadnienia tw�rczej zasady dobra moralnego, nie rozwin�� szerz�] idei natury rozumnej i dlatego sp�r na temat stanowiska w tej sprawie wydaje si� zupe�nie bezprzedmiotowy. W obecnym stanie etyki filozoficznej wydaje si� bardziej celowe wyj�� poza my�l Tomaszowa przez stawianie nowych zagadnie� i szukanie dla nich odpowiednich rozwi�za�.
F E
Rozdzia� VII
ETYKA A KONFLIKT WARTO�CI
NAWI�ZANIE
Filozoficzno-etyczna teoria zaistnienia �wiata warto�ci i jego wewn�trznej budowy musi w uzupe�nieniu swoich wywod�w zaj�� si� tak�e zagadnieniem tzw. konfliktu warto�ci. W ostatnim czasie wiele si� na ten temat dyskutuje, problem sta� si� aktualny r�wnie� w kr�gu etyki chrze�cija�skiej, r�ne te� si� wysuwa propozycje rozwi�zania - wszystko to zmusza do zabrania g�osu w tej sprawie nawet w ramach elementarnego uj�cia etyki. Najpierw jednak konieczne jest kr�tkie wprowadzenie w zagadnienie.
Najog�lniej rzecz bior�c przez konflikt warto�ci rozumie si� takie sytuacje, w kt�rych okre�lone warto�ci wykluczaj� si� nawzajem, wskutek czego urzeczywistnienie jednej warto�ci nie mo�e si� dokona� inaczej, jak poprzez po�wi�cenie innej warto�ci. Kiedy np. lekarz ma jeden aparat reanimacyjny, a dwu pacjent�w, kt�rych stan zdrowia domaga si� natychmiastowego pod��czenia tego aparatu, musi zdrowie czy nawet �ycie jednego ratowa� kosztem drugiego; kiedy osoba �wiadoma sekretu staje wobec konieczno�ci m�wienia w tej sprawie, ma do wyboru albo zachowa� sekret kosztem prawdom�wno�ci, albo pozosta� wiern� idea�owi prawdom�wno�ci, ale za cen� zdrady sekretu; osoba szanta�owana nie ma te� innej drogi unikni�cia wielkich szk�d materialnych, jak tylko przez spe�nienie ��dania szanta�ysty, co jest niezgodne z jej w�asnym sumieniem. Moralna praktyka cz�owieka prowadzi cz�sto do tego rodzaju rozdro�y, etyka za� musi wskaza�, da� teoretyczne tych sytuacji na�wietlenie.
LAICKIE UJ�CIE PROBLEMU
Z wypowiadaj�cych si� w tej sprawie kierunk�w etycznych najbardziej charakterystyczne wydaj� si� dwa stanowiska: egzystencjalistyczne i marksistowskie, o kt�rych warto wspomnie� z racji nie tylko historycznych, ale te� ze wzgl�du na ich odmienno�� w podej�ciu do zagadnienia konfliktu warto�ci.
Egzystencjalizm odrzuca istnienie og�lnego porz�dku moralnego. Dlatego konflikt warto�ci rozpatruje wy��cznie na gruncie konkretnych akt�w wyboru. Cz�owiek pozbawiony kierownictwa nadrz�dnych idei moralnych skazany jest na szukanie moralnego sensu swego dzia�ania we wci��
-.m
236
AKSJOLOGIA ETYCZNA CZYLI NAUKA...
zmiennych sytuacjach swojej egzystencji. Przenikaj�cy j� absurd przejawia si� cz�sto w wykluczaniu si� dobra przez dobro, w niemo�no�ci ich pogodzenia. Cz�owiek nie ma przed sob� innej drogi wyj�cia jak afirmowanie jednej z tych warto�ci kosztem drugiej. Istotne jest wszak�e to, �e si� na wyb�r zdecydowa� i zamanifestowa� nim swoj� wolno��.
Marksizm tym si� r�ni od egzystencjalizmu, �e przyjmuje istnienie og�lnych (cho� historycznie uwarunkowanych) warto�ci. Nie przeszkadza mu to jednak w sprawie konfliktu warto�ci zaj�� identyczne z egzystencja-lizmem stanowisko. Ale tez� t� opiera na w�a�ciwych sobie dialektycznych przes�ankach. Konflikt warto�ci stanowi tylko przed�u�enie og�lnego prawa jedno�ci i walki przeciwie�stw, prawa ogarniaj�cego i rz�dz�cego rozwojem ca�ej rzeczywisto�ci, w tym r�wnie� moralnej.
POJ�CIE AKTU WEWN�TRZNIE Z�EGO