Podobny punkt widzenia reprezentował H...

Odnośniki

Smutek to uczucie, jak gdyby się tonęło, jak gdyby grzebano cię w ziemi.
UG Ze zbiorów „Wirtualnej Biblioteki Literatury Polskiej” Instytutu Filologii Polskiej UG 89 się podobno zbliżyć; nie zrozumiałem albowiem...
wybra� opcj� Information i nacisn�� ENTER, w rezultacie na ekranie pojawisi� zestaw informacji podobny do tego poni�ej:,j~%%I , Object ID: B6000006NetWare...
Alezji podobna jest nieco do góry Gergowii z tego, że się kończy obszernym płaskowzgórzemszczytowym, na którym wznosi się oppidum; jest jednak od Gergowii...
cy czarny materiał, podobny do mikroporowych strojów z „Tylko mi dmuchaj”Kevina, wpuszczony do czarnych butów z wysokimi cholewami...
— Dawniej nie słyszało się o niczym podobnym… — mówił majtek...
gronie podobnych do niej nowicjuszy Jedi, których wychowywaniem i szkoleniem Posuwanie się na czworakach z ciężkim plecakiem wymagało mnóstwa energii,...
Widziałem też ludzi, którzy jedli glinę - jakiś specjalny gatunek, która podobno robiła dobrze na krwawą biegunkę...
Doskonale zdaję sobie sprawę, jak wielką śmiałością jest wobec podobnego zgromadzenia puszczać wodze wynurzeniom osobistym; ale, tak czy inaczej,...
W tym wypadku, podobnie jak przy innych rodzajach dysfunkcji se�ksualnych, m�czyzna przyjmuje w trakcie aktu seksualnego rol� obser�watora...
Paniedziałem upłynął mu w podobny sposób, gdyż zadanie, jakiego się podjął, wymagało nieskończenie długich badań i eksperymentów...

Smutek to uczucie, jak gdyby się tonęło, jak gdyby grzebano cię w ziemi.

Bergson sytuując świadomość, percepcję i
materię na tym samym poziomie ontologicznym ( Materia i pamięć, Paryż, 1963r).
Pojęcie cechy powstaje w czasie porządkowania bodźców docierających do
świadomości człowieka i można je określić jako wyabstrahowane podobieństwo
spośród grupy PPF. Np. spośród grupy przedmiotów w różnych kolorach można
wyabstrahować czerwień jako pojęcie - cechę. Cechę wielkości można wyodrębnić
spośród przedmiotów o różnej wielkości itd. Cechy nie potrafimy wyobrazić sobie jako czegoś istniejącego niezależnie. Kiedy myślimy np. o bieli widzimy ją poprzez różne białe przedmioty, np. śnieg, papier, mleko itp. Nie możemy powiedzieć, że biel to śnieg, mleko, i papier, ale możemy powiedzieć, że pojęcie bieli łączy te przedmioty w pewną całość, którą wyodrębniamy mówiąc biel. Można też powiedzieć, że pojęcie bieli jest cechą wspólną tych przedmiotów. Oprócz cech wspólnych przedmioty te posiadają
oczywiście cechy różniące. Weźmy na przykład mleko i biały papier jako przedmioty, których cechą wspólną jest biel (biały kolor), a które również posiadają cechy różniące, np. mleko jest cieczą, papier jest ciałem stałym. Z kolei cechy różniące dane PPF
(przedmioty, pojęcia, formy) są cechami wspólnymi dla innych PPF i tak np. cecha
decydująca, że jakieś PPF jest cieczą, jest cechą wspólną dla mleka i wody, natomiast to, że coś jest ciałem stałym może być cechą wspólną dla papieru i drewna itd. Inne cechy różniące, a także wspólne mogą być wspólnymi dla jeszcze innych PPF. W ten
sposób powstaje struktura cech, której elementami może być wszystko to, co posiada cechy, a więc dowolne PPF lub wszystkie dające się wyodrębnić całości. Schemat takiej struktury pokazuje ilustracja 7. Kwadraty symbolizują całości, a litery ich cechy. Te same cechy wiążą całości ze sobą.
12
ilustracja 7
A B
B N
C D
L F
K L
C F
Całość należy tu rozumieć jako zbiór elementów postrzeganych łącznie, ponieważ są znacznie silniej związane niż inne. Wcześniej stwierdziliśmy, że pojęcie bieli łączy takie przedmioty, jak: śnieg, mleko, papier w pewną całość. Całość, w skład której wchodzą te przedmioty moglibyśmy nazwać białymi przedmiotami. Jak natomiast nazwać całość, w skład której wchodzi wszystko to, co jest białe? Biel byłaby odpowiednią nazwą,
ponieważ nie zawęża zakresu elementów wchodzących w jej skład, jak się dzieje w
przypadku określenia białe przedmioty; czy białe formy. Z drugiej jednak strony słowo biel oznacza cechę bieli, która nie może być jednocześnie czymś innym, tzn. np.
zbiorem powiązanych tą cechą elementów. Najodpowiedniejszym określeniem byłaby tu
struktura bieli i oznaczała wszystko to, co jest w jakiś sposób związane z pojęciem biel, czyli biały papier, słowo biel, białe światło, biały prostokąt itp. Pojęcie struktury, podobnie jak pojęcie całości, oznacza tu zbiór elementów powiązanych w określony
sposób, lecz z położeniem większego nacisku na sposób powiązania. Ponieważ chodzi
tu o zbiór elementów związanych daną cechą, można go również nazwać strukturą tej cechy. Na przykład w strukturze koła będą się znajdować wszystkie PPF posiadające kształt koła, tj. koło samochodowe, szklanka, kula, planeta, rysunek koła itd.
Chciałbym teraz ustalić zakres pojęcia cechy, jakim się posługuję w niniejszych
rozważaniach. Stwierdziliśmy już, że cecha jest to wyabstrahowane podobieństwo
spośród grupy PPF. Zgodnie z tą definicją, każde pojęcie abstrakcyjne, każda
abstrakcyjna całość jest cechą. W związku z tym takie pojęcia, jak stół, woda, człowiek, 13
samolot, błękit, atom są cechami oraz nazwami struktur tych cech. Np. w strukturze stołu znajdują się wszystkie stoły, w strukturze drzew — sosny, topole, kasztany i każde inne drzewo; w strukturze atomu znajdują się wszystkie rodzaje atomów. Zastanówmy
się, czy np. do struktury drzewa można zaliczyć wyobrażenie, rysunek lub zdjęcie
drzewa - możemy, ponieważ zarówno drzewo rzeczywiste (materialne), jak jego
wyobrażenie czy rysunek posiadają cechę -pojęcie drzewa, która w odczuwalny sposób wiąże je ze sobą. Do struktury drzew, drzewa wchodzą oczywiście wraz ze wszystkimi swoimi cechami, tzn. z wysokością, twardością, wiekiem, a także gałęziami, korą i
innymi częściami składowymi, których posiadanie jest też cechą drzewa. Pojęcia
przedmiotów i przedmioty same w sobie można również traktować jako cechy struktur
(później wyjaśnię to dokładniej), ale już bardziej złożone niż cecha wysokości czy twardości. Pojęcie trójkąta także jest cechą złożoną, która wyodrębnia go spośród innych figur geometrycznych. Można powiedzieć trójkąt albo trzy odcinki stykające się końcami, tworzące trzy kąty. Pojęcie trójkąta od pojęcia np. drzewa różni się klasą abstrakcji. Bardziej abstrakcyjne są te pojęcia, które zawierają mniej cech.
Na podstawie naszych rozważań możemy sformułować wniosek, że
posiadanie każdej cechy przez daną całość PPF (przedmiot, pojęcie, formę)
świadczy o występowaniu tej całości w strukturze tej cechy. Ilustruje to ilustracja 8.
ilustracja 8.
A B C
C D E
F C G
C
Wiemy już, że kontrast dwóch form jest proporcjonalny do wspólnej liczby cech jakie posiadają. Jeśli, zgodnie z ostatnim wnioskiem, cechy zastąpimy strukturami, to będziemy mogli napisać, że: kontrast dwóch PPF jest proporcjonalny do liczby
14
struktur, w jakich one występują (są elementami). Jeśli zastanowimy się teraz, czym są PPF, dojdziemy do wniosku, że będąc elementami struktur różnych cech (jakie
posiadają) same również są strukturami, których elementami są te właśnie cechy, np. w strukturze prostokąta znajduje się: rysunek prostokąta, drzwi, stół, gazeta. W strukturze stołu znajduje się: prostokąt, drewno, kolor brązowy itd. A więc można powiedzieć, że każde PPF jest z jednej strony strukturą swoich cech (elementów), a z drugiej
samo jest cechą (elementem) każdej ze struktur swoich cech (elementów).