Nastaje "zupelne skazenie jahwizmu, który zlewa sie z religia Baala w horendalny w skutkach synkretyzm, w jaskrawych obrazach opowiedziany przez Ozeasza"...

Odnośniki

Smutek to uczucie, jak gdyby się tonęło, jak gdyby grzebano cię w ziemi.
W jakiej więc mierze obiektywny jest uzyskany przez nas opis świata, w szczególności - opis świata atomów? Fizyka klasyczna opierała się na przekonaniu (może...
Istotne jest, iż te dokumenty obejmują okres wykraczający poza ramyczasowe działania obecnego Parlamentu, a tym samym poza okres sprawowania władzy przez...
Chciałabym mękę waszej pracy pić przez rurkę, jak komar krew hipopotama - o ile to możli-we w ogóle - i przemieniać na moje idejki, takie piękne, takie motylki,...
Ulice Mardecin wybrukowane były granitowymi płytami, wytartymi przez całe pokolenia stóp i kół wozów, wszystkie zaś budynki zbudowano albo z cegły, albo z...
ver appetebat, cum Hannibal exhibernis movit; c) cum explicati-vum lub coincidens = gdy, skoro,przez to, �e (z tym�e trybem i cza-sem, jaki jest w zdaniu...
cz�stki (przed zmierzeniem jej cech), kt�ra nie znajduje si� nigdziew przestrzeni i czasie? Je�li za jeden obiekt uwa�a� to, co jestopisywane przez jeden wektor...
Przez jakiś czas obserwowałem ich i może dlatego, że byli nowi, patrzenie na nich sprawiało mi przyjemność; przy nich czułem się bezpieczny...
2asmienia jednostki czy dominacji nad ni�, lecz w celu ochrony praw zagro�onych przez inne instytucje spo�eczne: Jednym z najtrudniejszych aspekt�w spo�ecznego...
uśmierzyć bizony, gdy klatki przez dłuższy czas pozostaną odkryte?Tymczasem orszak zbliżył się do pierwszej klatki, przy której trzymało...
Wysunąwszy delikatnie ramię spod głowy Clare, wstał z łóżka, krzywiąc się z bólu, gdyż skaleczenia i rany, które przez noc trochę przyschły, znowu się...

Smutek to uczucie, jak gdyby się tonęło, jak gdyby grzebano cię w ziemi.

..117. W najwznioslejszym pomniku tej epoki, w Psalterzu Dawidowym, ilez miejsc przyslowiowych niemal dla chrzescijanina, pelnych ducha monoteistycznego. Ale obok tego spotykamy sie z inwokacja: "Boze pomst! Panie pomst!" Fakt ów obrabowania Egipcjan na odchodnym, wlasnych gospodarzy, u których mieszkali i przyrzadzali baranka paschalnego, wspominano z chluba. "Tedy ich wywiódl ze srebrem i zlotem". Powtórzono z duma jak Jehowa "podal im ziemie pogan, a posiedli prace narodów". Co najbardziej uderza, ze gdy wyznaja grzechy, wypomina im sie dotkliwie, ze niescisle wypelniali wole boza, gdyz "nie wytracili onych narodów, o których im byl Pan powiedzial". A co za msciwiec z psalmisty! Jakimiz przeklenstwami miota nie tylko na swych oszczerców i zdrajców, ale tez na ich potomstwo.
Nigdy chyba i nigdzie nie napisano takich przeklenstw118. Jak widzimy stykaja sie wciaz ze soba dwie koncepcje religijne, a trudno sie obronic przykremu wrazeniu monolatrii. Trudno! Skoro tyle bylo posród Zydów balwochwalstwa, iz nawet utrzymanie monolatrii bylo zagrozone!. Prorocy walcza z politeizmem, na którego tle pojecia i obyczaje staczaja sie do poziomu tak niskiego, iz zapewne ani w czasach przedpatriarszych nie bylo stanu tak barbarzynskiego. Za najnizszypunkt czelnosci tego upadku wypada uznac pewien fakt za panowania Ahaba, króla izraelskiego (875-863), który sluzyl Baalowi i klanial mu sie "wystawil mu nawet swiatynie w Samarii. Otóz za dni jego zbudowal (tj. odnawial) Hijel, Betelczyk, miasto Jerycho. Na Abiramie, pierworodnym swoim, zalozyl je, a na Segubie, najmlodszym synu swym wystawil bramy jego, wedlug slowa Panskiego, które powiedzial przez Jozuego, syna Nunowego"119. Zwyczaj zakopywania zywcem dzieci przy budowie znamy takze w dawnym Meksyku i u ludów Sahary francuskiej - istnial u Chanaanitów. Wszedzie w kananejskich miastach i w Gezar i w Mogiddo, w Tanaak byly cale cmentarze dzieci zabijanych na ofiary120.
Cóz za upadek, skoro az takie przyjmowano obyczaje. W latach 740-720 przed Narodzeniem Chrystusa, za proroka Ozeasza w Betel czci sie cielca, w Gilgach, na Toborze i Micpa "dzieja sie rzeczy straszne" wszedzie pelno oltarzy, "przy kazdym boisku, przy kazdej kufie i tloczni wina, pod kazdym drzewem zielonym", a obok "szalasy, gdzie nierzadnice i publiczni mlodziency" ... "nawet kaplani jawnie sprzyjaja demoralizacji, ciagnac z tego zyski grzeszne" ... "szajka kaplanów rozbija po drodze do Sychem ... wszedzie krzywoprzysiestwo, klamstwo, rozbój, rabunek, wlamywanie sie do domów i rozlew krwi niewinnej"121. Wyrzekania na sklonnosc Zydów do balwochwalstwa nie ustaja, zwlaszcza w pólnocnym królestwie izraelskim; pelno ich u Ozeasza, Amona, Micheasa122. - w ogóle ksiegi Proroków swiadcza dobitnie jak niewiele bylo monoteizmu w Izraelu.

Niektórzy twierdza, jakoby monoteizm wywodzil sie u Zydów, w ogóle dopiero od Proroków; wszyscy zas uczeni zgodni sa w tym, jako dzialalnosc Proroków wiodla na wyzszy szczebel pojec religijnych. Rzeczywiscie czytamy w tych ksiegach okreslenia monoteistyczne tak wysokiej miary, jak nigdy przedtem, a nie nizsze od chrzescijanskich; Lecz czy to u wszystkich Proroków? Czy nie wypada wyznac, jako prorocy bywali nie bardzo jednacy i prorok prorokowi nie równy? Jest u nich cala skala od cech monolatrii do monoteizmu. Ogniwo posrednie stanowi Izaias. Skala zas ta nie jest scisle chronologiczna, miewa zalamania, cofniecia i nagle wzloty. Jehowa obowiazuje nawet u proroków, zeby traktowal Zydów, jako uprzywilejowanych, zeby malo wymagal, a duzo dawal, gdyz zwiazany jest umowa. U Habakuka, który dzialal w latach 626-612, "lud izraelski pomimo swoich wykroczen w oczach proroka jest sprawiedliwym, gdyz on jest wlasnoscia Jahwy"123. (Za dni króla Jowiasa 640-609 odezwie sie Nahum: "Pan jest Bóg zapalczywy i msciwy; msciwy jest Pan a gniewliwy; Pan, który sie msci nad przeciwnikami swymi i chowa gniew przeciwko nieprzyjaciolom swym"124.
A Zephania (Sophonias) powtarza po staremu: "I bedzie mu (Izraelowi) sie klanial kazdy z miejsca swego, wszystkie wyspy narodów, bo Izrael pójdzie wreszcie droga cnoty, wiec w nagrode Zydzi pasc sie beda i odpoczywac, a nie bedzie kto by je odstraszyl125. Ostatni dwaj prorocy zasklepieni sa bezwzglednie w religii plemiennej. Zachariasz przypuszcza mozliwosc nawrócenia obcych narodów: "Przylaczy sie wiele narodów do Pana i beda ludem moim", ale rozumie to w taki sposób, ze opierajace sie czci Jehowy narody beda wytepione, a tylko pozostali z narodów, resztki które przyjma judaizm, beda przybywac corocznie do Jerozolimy na swieto kuczek; którzyby zas tego nie uczynili, "na tych deszcz padac nie bedzie"126. Spelni sie wiec, ze Zydzi panowac beda nad narodami, ale to nie stanowi uniwersalnosci religii. Ostatni z Proroków, Malachiasz (Malemchi) rzuca ciezkie obwinienia na kaplanów swiatyni127, po czym odzywa sie w te slowa: "Izali nie jeden ojciec jest nas wszystkich? Izali nie jeden Bóg stworzyl nas?"