Na podstawie wywiadu w 86'°/a przypadków ustalono działanie czynników patogennych, które mogły uszkodzić c...

Odnośniki

Smutek to uczucie, jak gdyby się tonęło, jak gdyby grzebano cię w ziemi.
resów, na które na le ¿y prze kie ro waæ wia do moœæ, plik fil tru mo¿e za wie raæ te sty za - war to œci przy chodz¹cej wia do mo œci, tak by na przyk³ad wia do...
przekazywaniu właściwym adresatom we właściwym czasie informacji, które zostaną zrozumiane zgodnie z intencją nadawcy;zdolności do właściwego odbioru...
304 Roz dzia³ 17: Pocz ta elek tro nicz na Cc:Jest to li sta ad resów e-ma il, na które zo sta nie wys³ana ko pia „do wia do mo œci”...
Od strony ulicy prawie wszystkie bary oraz mniejsze sklepy zamiast ścian miały różnego rodzaju żaluzje, które usuwano całkowicie lub rolowano na czas otwarcia...
Wysunąwszy delikatnie ramię spod głowy Clare, wstał z łóżka, krzywiąc się z bólu, gdyż skaleczenia i rany, które przez noc trochę przyschły, znowu się...
S�d Najwy�szy z kolei zauwa�a, �e prawo do odmowy zastosowania przepis�w ustawy, kt�re s�dy uznaj� za sprzeczne z konstytucj�, wynika z trzech wyra�onych w niej zasad: jej...
pozytywistycznych, które wszelkie warianty artyzmu traktują jako instrumenty krasomówcze, a wartość słowa poetyckiego pragną mierzyć wartością...
¦ Podstawowe terminyzmienna dyskretna 73 zmienna kontrolna 72 zmienna niezależna 71 zmienna zależna 71 związek 74 związek dodatni 75 związek pozorny 72...
Diagnozowanie problem�w z niskopoziomowym ruchem IPPierwsza seria test�w bada niskopoziomowe us�ugi, kt�re s� niezb�dne do pracy Samby...
Zgromadzenie Og�lne mo�e zwr�ci� uwag� Rady Bezpiecze�stwa na sytuacje, kt�re mog�yby zagra�a� mi�dzynarodowemu pokojowi i bezpiecze�stwu...

Smutek to uczucie, jak gdyby się tonęło, jak gdyby grzebano cię w ziemi.

u.n. W pierwszych miesiącach życia badane dzieci stanowiły bardzo zróżnicowaną grupę; u 32a/a badanych dzieci nie stwierdzono żadnych odchyleń od normy, pozostałe przejawiały wzmożoną lub osłabioną pobudliwość psychomotoryczną, zaburzenia snu lub łaknienia. W wieku przedszkolnym obraz zachowania tych dzieci uległ zmianie tylko u 4°/0 nie zaobserwowano zaburzeń. Wzrosła liczba dzieci o silny ch reakcjach
emocjonalnych (84°/0). Często stwierdzano ogólną nadruchliwość, niepokój ruchowy, czynności nawykowe (ogryzanie paznokci itp.), tiki, pierwsze symptomy nieprawidłowych zachowań społecznych. W wieku szkolnym wszystkie dzieci wskazywały objawy
zahamowania.
224
Symptomy typowe dla dzieci zahamowanych to: a) w sferze ruchowej - ograniczenie spontanicznej aktywności ruchowej, symptomy niepokoju ruchowego i dezorganizacji
czynności wykonawezych, b) w sferze poznawczej - zawężenie aktywności poznawczej, c) w sferze emocjonalnej - ograniczenie wyrażania uczuć przy jednoczesnym wzmożeniu
pobudliwości emocjonalnej, d) w sferze somatycznej - wzmożona reaktywność układu
wegetatywnego. Łatwość powstawania silnych emocji i brak odpowiednich form ich
wyrażania powodowały, że dzieci zahamowane bywały posądzane o małą wrażliwość
emocjonalną i obojętność (np. na pochwałę czy naganę nie reagowały słownie ani
mimicznie). Wyrażanie uczuć było
1 M. Chłopkiewicz Zahamowanie psychorucixowe w świetle analizy klżnics.no-
ontogenetycznej. "Psychologia Wychowawcza" 1971 nr 2; Zaburzenźa dynamiki procesów nerwowych u dzieci zahamowanych w świetle analizy behavżoralnej. Zeszyty Naukowe UW
1975, s. 5-58.
223
i 'I9~~ bowiem: a) odroczone - dzieci okazywały przygnębienie lub radość ~,~~~I; I~ dopiero w domu, b) realizowane specyficznie - poprzez układ we
getatywny. Wszystkie badane dzieci objawiały wzmożoną reaktywność układu
wegetatywnego, zarówno w pracy układu krążenia (łatwaść czerwienienia się i blednięcia), jak i układu trawiennego (brak łaknienia, bóle brzucha). ,
~',,;lii,,~~ Wnioski z badań nad przyczynami zahamowania psychoruchawe;~~~ii,ii go są niejednoznaczne. Zdaniem M. Chłapkiewicz zahamowanie za!!i,~lhl leży nie tylko od wzajemnych stosunków między procesami pobudze
nia i hamowania (proces pobudzenia zdominowany przez proces hamowania), ale także od wyuczonego sposobu zachowania, w którym dominują reakcje hamowania. Odruchy
warunkowe o charakterze ha
,,,,il; mulcowym (powstrzymywania się ad reakcji) nakładają się na za
il burzone
podłoże procesów neurodynamicznych. Zahamowanie jest
więc najczęściej
nieprawidłowym regulowaniem przez dziecko sto sunków z otoczeniem, będących efektem niewłaściwego wychowa
nia, a konkretnie negatywnych reakcji dorosłych na samodzielną
',;,;il,ldziałalność dziecka.
W świetle badań M. Chłopkiewicz związek z zahamowaniem mają doś wiadczenia dziecka zdobyte w sytuacjach: a) ostrej krytyki i ośmieszenia, b) nieopanowanego zachowania 225
emocjonalnego osób z najbliższego otoczenia, c) zagrożenia bliskiego związku emocjonalnego
'~ ~i,lz rodzicami, d) kar fizycznych. W sytuacjach tych pierwszą reakcją
dziecka b ł lęk, który powracał przy wszelkich podobnych sytuacjach
j i~ Y
3 v ~~lil (generalizacja). Następnie reakcja ta uległa utrwaleniu na skutek powtarzania się lub w przypadku, gdy była wyjątkowo silna. Każdy z wymienionych typów sytuacji, w której po raz pierwszy obserwowano objawy zaburzenia, można powiązać ze specyficznym zespołe-m objawów zahamowania: a) dzieci reagujące lękiem na krytykę zaczynały coraz szybciej rezygnować z działania w obecności osób dorosłych, b) dzieci lękowo przeżywające nie kontrolowane reakcje emo
'i!, cjanalne rodziców cechowała tendencja do szukania samotności,
i' c) dzieci
reagujące lękiem na sytuacje zagrożenia związku emocjo nalnego z matką cechowało kurćzawe trzymanie się matki, przy coraz
i'' większej rezerwie i nieufności w stosunku do osób nie znanych, "''' d) dzieci przeżywające lękowa sytuację kary w obecności osób do,i,j'
rosłych były ciche, zalęknione, nadmiernie uległe i bierne. Patologiczne reagowanie dziecka w sytuacjach społecznych jest
wynikiem konfliktu motywacji zadaniowej (potrzeby samodzielnego działania i
rozwiązywania zadań) i społec znej (wyuczone reakcje hamulcowe w sytuacjach
społecznych). Konflikt ten prowadzi do wycofywania się i niepodejmowania aktywności.
Pierwsze reakcje lękowego wycofywania się stają się z czasem trwałym sposobem
reagowania i przystosowania da środowiska. Genezy zahamowania należy więc szukać w powiązaniach układu czynników wewnętrznych (tempa i rytmu rozwoju, typu układu
nerwowego, dynamiki procesów nerwowych) oraz czynników zewnętrznych (oddziaływań
środowiska społecznego).
Rozpoznawanie zab~zrzeń i postępowanie karekcyjno-wychowawcze Podstawowe zalecenia korekcyjno-wychowawcze to jak najszybsze dostrzeżenie takich dzieci. Ich problemy mogą umknąć uwadze nauczyciela, ponieważ dzieci te są "grzeczne", niekłopotliwe, nie utrudniają mu pracy. Zasadnicze metody diagnostyczne w tych przypadkach to obserwacja i wywiad.