S�d Najwy�szy z kolei zauwa�a, �e prawo do odmowy zastosowania przepis�w ustawy, kt�re s�dy uznaj� za sprzeczne z konstytucj�, wynika z trzech wyra�onych w niej zasad: jej...

Odnośniki

Smutek to uczucie, jak gdyby się tonęło, jak gdyby grzebano cię w ziemi.
resów, na które na le ¿y prze kie ro waæ wia do moœæ, plik fil tru mo¿e za wie raæ te sty za - war to œci przy chodz¹cej wia do mo œci, tak by na przyk³ad wia do...
przekazywaniu właściwym adresatom we właściwym czasie informacji, które zostaną zrozumiane zgodnie z intencją nadawcy;zdolności do właściwego odbioru...
304 Roz dzia³ 17: Pocz ta elek tro nicz na Cc:Jest to li sta ad resów e-ma il, na które zo sta nie wys³ana ko pia „do wia do mo œci”...
Od strony ulicy prawie wszystkie bary oraz mniejsze sklepy zamiast ścian miały różnego rodzaju żaluzje, które usuwano całkowicie lub rolowano na czas otwarcia...
Wysunąwszy delikatnie ramię spod głowy Clare, wstał z łóżka, krzywiąc się z bólu, gdyż skaleczenia i rany, które przez noc trochę przyschły, znowu się...
Ustalenie zakresu poj�cia zwyk�ych potrzeb rodziny zale�y od kryterium, kt�re stanowi� b�dzie podstaw� zdefiniowania tego poj�cia...
Program komputerowy jest sekwencją rozkazów, które muszą być wykonane w określonym porządku, zaś wynik działania rozkazu często zależy od wyniku...
pozytywistycznych, które wszelkie warianty artyzmu traktują jako instrumenty krasomówcze, a wartość słowa poetyckiego pragną mierzyć wartością...
Diagnozowanie problem�w z niskopoziomowym ruchem IPPierwsza seria test�w bada niskopoziomowe us�ugi, kt�re s� niezb�dne do pracy Samby...
Zgromadzenie Og�lne mo�e zwr�ci� uwag� Rady Bezpiecze�stwa na sytuacje, kt�re mog�yby zagra�a� mi�dzynarodowemu pokojowi i bezpiecze�stwu...

Smutek to uczucie, jak gdyby się tonęło, jak gdyby grzebano cię w ziemi.

8 ust. 1), bezpo�redniej stosowalno�ci jej przepis�w (art. 8 ust. 2), niezawis�o�ci
37 Por. np. L. Garlicki, Bezpo�rednie stosowanie Konstytucji. Wprowadzenie do dyskusji, w: Konstytucja RP w praktyce ..., s. 18 i n. (zob. te� g�osy w dyskusji - tam�e - M. Safjana, s. 36 i n. oraz P. Tulei, s. 40 i n.); ten�e, Trybuna� Konstytucyjny a wej�cie w �ycie nowej Konstytucji, PiP 1997, z. 11-12, s. 106 i n.; A. M�czy�ski, Bezpo�rednie stosowanie Konstytucji przez s�dy, PiP 2000, z. 5, s. 3 i n.; S. Rudnicki, Glosa do wyroku SN z dnia 7.04.1998 r., �Monitor Prawniczy" 2001, nr 19; A. Wasilewski, Pytania prawne do Trybuna�u Konstytucyjnego. Problemy interpretacyjne na tle art. 193 Konstytucji RP, �Przegl�d S�dowy" 2000, nr 5, s. 3 i n.; P. Sarnecki, Glosa do wyroku NSA OZ Krak�w z 27 Xl 2000 r. II SA/Kr 609/98, �Przegl�d Sejmowy" 2001, nr 3, s. 84 i n.; J. Trzci�ski, Glosa do uchwa�y SNz dnia 4 lipca 2001 r. III ZP 12/01), �Przegl�d Sejmowy" 2002, nr 1, s. 116 i n.; ten�e, Orzeczenia interpretacyjne Trybuna�u Konstytucyjnego, PiP 2002, z. 1, s. 13; K. Kolasi�ski, Zaskar�alno�� ustaw w drodze pyta� prawnych do Trybuna�u Konstytucyjnego, PiP 2001, z. 9, s. 24 i n.; ten�e, Orzecznictwo Trybuna�u Konstytucyjnego a orzecznictwo s�dowe, PiP 1998, z. 6, s. 8 i n.; J. Trzci�ski, Normy kompetencyjnej nie mo�na domniemywa�, �Rzeczpospolita" 2001, nr 284 (5.12.01); M. Safjan, Pu�apki bezpo�redniego stosowania ustawy zasadniczej, Archiwum Rzeczpospolitej Online, 2.01.1998 r.; ten�e, Sp�r o bezpo�rednie stosowanie ustawy zasadniczej, �Rzeczpospolita" 2001, nr 211 (10.09.01); B. Nita, Bezpo�rednie stosowanie konstytucji a rola s�d�w w ochronie konstytucyjno�ci prawa, PiP 2002, z. 9, s. 36 i n.; ta�, Glosa do uchwa�y [SN] z dnia 4 lipca 2001 r. (III ZP 12/01), �Przegl�d S�dowy" 2002, nr 5, s. 153 i n.; A. J�zefowicz, Glosa do wyroku S�du Najwy�szego z dnia 7 kwietnia 1998 r. (sygn. akt IPKN 90/98), �Przegl�d Sejmowy" 2001, nr 2, s. 88 i n.; M. K�pi�ski, R. Szczepaniak, O bezpo�rednim stosowaniu artyku�u 77 ust. 1 Konstytucji, PiP 2000, z. 3, s. 79 i n.
38 Podsumowanie uzasadnie� stanowisk obu stron przeprowadza w bardzo obiektywny i przyst�pny spos�b P. Winczorek, Do s�du nie p�jd�. Sp�r na szczycie w�adzy s�downiczej, Archiwum Rzeczpospolitej Online, 24.04.2002 r.
238
s�dzi�w i podlegania przez nich tylko konstytucji oraz ustawom (art. 178 ust. 1). Skoro zatem s�d, zwi�zany zar�wno ustaw�, jak i konstytucj� dojdzie do przekonania, �e przepis aktu ni�szej rangi (ustawy) jest sprzeczny z przepisem wy�szej rangi (konstytucji), nie mo�e zastosowa� pierwszego, lecz musi - je�li nie chce naruszy� ustawy zasadniczej - stosowa� bezpo�rednio drugi.
Przyj�cie kryterium hierarchicznego, czyli niezastosowanie przepisu ustawy w danej, rozpatrywanej w�a�nie przez s�d indywidualnej sprawie, w �adnym razie nie doprowadzi do uchylenia przepisu ustawowego. S�dy oraz organy administracji publicznej nie maj� takiej kompetencji - orzekaj� jedynie w sprawach indywidualnych, a wi�c maj� prawo do tworzenia tylko norm indywidual-no-konkretnych. Zastosowanie regu�y kolizyjnej prowadzi jedynie do zawieszenia zastosowania jednej z koliduj�cych ze sob� norm og�lnych w konkretnym post�powaniu. Norma, kt�rej zastosowanie zawieszono, nie traci wi�c mocy obowi�zuj�cej i mo�e zosta� zastosowana przy innej okazji, kiedy indziej, w innym s�dzie, w innym stanie faktycznym.
Stosowanie ustawy zasadniczej przez s�dy jest w �wietle aktualnego stanu prawnego uniwersalnym nakazem ustrojodawcy. Do wydania wyroku odpowiadaj�cego wymaganiom legalno�ci nie wystarczy ju� obecnie, aby by� on zgodny z ustaw�. Obowi�zkiem jest ka�dorazowe rozwa�enie kwestii konstytucyjno�ci normy, na podstawie kt�rej organ stosuj�cy prawo opiera swoje rozstrzygni�cie39. W odniesieniu do kwestii, czy s�d powszechny mo�e bada� konstytucyjno�� przepis�w ustawowych, czy te� badanie tej kwestii wykracza poza jego uprawnienia i nale�y wy��cznie do kompetencji TK, zasadniczo nie powinno by� spor�w40. Pogl�d odbieraj�cy takie uprawnienie s�dom nie uwzgl�dnia odr�bno�ci zada� orzeczniczych TK i s�d�w. Opiera si� on na nieporozumieniu dotycz�cym tre�ci przedmiotu badania prawa przed wydaniem orzeczenia przez ka�dy z tych organ�w. Chodzi tu bowiem o zupe�nie inn� p�aszczyzn� badania konstytucyjno�ci prawa w stosunku do tej, kt�ra jest domen� Trybuna�u Konstytucyjnego. Inny jest przedmiot orzeczenia s�du i TK. TK rozstrzyga w orzeczeniu o zgodno�ci aktu normatywnego ni�szej rangi z aktem hierarchicznie wy�szej rangi i usuwa z obrotu prawnego niezgodno�ci mi�dzy nimi. Przedmiotem orzeczenia s�du jest rozstrzygni�cie o ��daniu strony na podstawie prawid�owego ustalenia podstawy prawnej w odniesieniu do ustalonego stanu
39 Tak np. E. ��towska, Co to znaczy �bezpo�rednie stosowanie konstytucji", Archiwum Rzeczpospolitej Online, 13.08.1996 r.
40 Pod rz�dami poprzednio obowi�zuj�cych przepis�w konstytucyjnych zagadnienie to budzi�o jednak pewne kontrowersje. Np. w wyroku z 25.08.1994 r. (I PRN 53/94, OSNAP 1994, nr 11, poz. 179) SN stwierdzi�, �e �ocena niezgodno�ci przepis�w ustawy z Konstytucj� nale�y do Trybuna�u Konstytucyjnego (art. 62 i 33 lit. a ust. 1 Konstytucji RP)". Podobny pogl�d wyra�a� A. Zoll (Zwi�zanie s�dziego ustaw�, w: Konstytucja i gwarancje jej przestrzegania. Ksi�ga pami�tkowa ku czci prof. Janiny Zakrzewskiej, Warszawa 1996, s. 248), stwierdzaj�c, �e �w pa�stwie prawnym organ pa�stwowy mo�e dzia�a� tylko w oparciu o norm� prawn�, w ramach wyznaczonych mu prawem kompetencji. S�dy nie maj� kompetencji badania konstytucyjno�ci ustaw. Kompetencj� t� otrzyma� tylko Trybuna� Konstytucyjny".
239
faktycznego sprawy. Inn� jeszcze spraw� jest, �e skutkiem korzystania z konstytucji, jako podstawy kontroli konstytucyjno�ci prawa in abstracto, by�o pojawienie si� odmiennych41 - trudnych do pogodzenia z klasycznymi (gwarancyjnymi) funkcjami regu� egzegezy42 - pogl�d�w co do technik wyk�adni ustawy zasadniczej. S�d powszechny za� dokonuje wyk�adni ad casum, czyli w zupe�nie innej ni� TK sytuacji interpretacyjnej, nie mo�e wi�c pos�ugiwa� si� metodami wypracowanymi w tej dziedzinie przez Trybuna�43. Ewentualne stwierdzenie, w toku operatywnego badania konstytucyjno�ci stosowanych przepis�w, tylko na tle konkretnej sprawy i wy��cznie na jej potrzeby, �e okre�lony przepis nie jest zgodny z konstytucj�, nie ma znaczenia dla kwestii jego obowi�zywania. W post�powaniu s�dowym nie wchodzi wi�c w gr� wkraczanie w kompetencje orzecznicze TK.